Circulair bouwen in de praktijk

Laatst bijgewerkt: 29/11/2024

Circulair bouwen is bouwen met producten en materialen die zoveel mogelijk hergebruikt of herbruikbaar zijn en waarbij geen of een minimum aan restafval overblijft.

Doel is de kringloop van materialen te sluiten zodat een economische, ecologische en sociale meerwaarde kan bekomen of tenminste behouden worden.

Waarom is het belangrijk?

De bouwsector in Europa is verantwoordelijk voor een groot deel van de CO2-uitstoot en een enorm materiaal- , energie- en waterverbruik, zowel door het bouwen als door de productie en het transport van de materialen.

Door in te zetten op minder materiaalverbruik, doelgericht gebruik en hergebruik, innovatieve recyclage en een sterke beperking van afvalproductie kan de bouwsector dus een hele grote bijdrage leveren aan de duurzame toekomst voor het klimaat en het milieu.

Daarnaast zal de circulaire economie een gunstig effect hebben op de economie en de werkgelegenheid.

Hoe doe je dat in de praktijk?

Concreet betekent het dat je:

  • materialen en producten efficiënt en effectief gebruikt. Dat betekent met minder materiaal bouwen. Dat kan door overbodig materiaal te vermijden, bijvoorbeeld door een houten I-ligger te voorzien i.p.v. een massieve houten balk.
  • materialen en producten zo gebruikt dat ze economisch, sociaal en ecologisch meerwaarde krijgen of minstens behouden. Dat kan door ze niet ‘gewoon’ te laten recycleren in een minderwaardige toepassing, of te dumpen, maar door bijvoorbeeld baksteen te hergebruiken als baksteen en niet als steenslag onder funderingen.
  • rekening houdt met wat er al bestaat. Dat kan door zo veel mogelijk bouwelementen te behouden of te hergebruiken, bijvoorbeeld bestaande dragende muren behouden.
  • kijkt naar de toekomst. Dat kan door hergebruik later mogelijk te maken, bijvoorbeeld door gevelafwerking mechanisch te bevestigen i.p.v. te verlijmen.

Dat alles kan alleen maar door intensieve samenwerkingen tussen aannemers, architecten, fabrikanten, bouwheren, leveranciers, kortom alle partners in een bouwproject … .

Een hele uitdaging dus!

Hoe kan het in een bestek opgenomen worden?

Circubestek en CABRIO zijn platformen met circulaire bestekteksten (technische & administratieve clausules) voor circulaire materialen en technieken in de bouw. De bestekteksten van het circubestek zijn gebaseerd op het VMSW-bouwtechnisch bestek waaraan specifieke circulaire aanvullingen zijn toegevoegd. In CABRIO lees je welke circulaire administratieve bepalingen en richtlijnen voor overheidsopdrachten kunnen worden voorgesteld. In het E-book circulair aanbesteden vind je uitleg over aanbestedingsmethodes, circulariteitstools (zoals GRO en Totem) en praktijkvoorbeelden.

Van theorie naar praktijk: inspirerende voorbeelden

Hieronder vind je een reeks concrete voorbeelden die elk op hun eigen manier laten zien hoe circulair bouwen vandaag al toegepast kan worden: