Ken je deze verrassende isolatiematerialen al?

Een energiezuinig gebouw realiseren doe je onder meer door goed te isoleren. In de toekomst zullen we steeds vaker werken met hernieuw- of recycleerbare isolatiematerialen waarvan de CO₂-voetafdruk beperkt of zelfs negatief is. Er zijn al heel wat bio-ecologische en circulaire isolatiematerialen op de markt. Een beknopt overzicht.

De besproken isolatiematerialen hebben een goede vochtregulerende werking, zijn inert en bestand tegen schimmels, beschikken over goede tot zeer goede thermische en akoestische eigenschappen en hebben vaak ook een hoge warmteopslagcapaciteit. Ze zijn brandveilig en kunnen makkelijk verwerkt worden, meestal zonder hinder voor huid of luchtwegen. Daarnaast zijn deze materialen eenvoudig te recycleren of te hergebruiken. Je kan bijna al deze isolatiematerialen veelzijdig toepassen in daken, vloeren, binnen- en buitenwanden,… . Enkel voor vochtige ruimtes zijn een aantal materialen minder geschikt.

Glasschuimgranulaten

Glasschuimgranulaten zijn gemaakt van 100% gerecycleerd glas. Deze granulaten zijn inert en je kan ze onder andere toepassen als vloerisolatie onder de begane grondvloer of in wegen- en waterbouwprojecten. De granulaten kunnen eenvoudig in- en uitgeschept worden waardoor ze heel makkelijk herbruikbaar zijn. Hou wel rekening met een iets hogere opbouwhoogte van de isolatielaag onder de begane grondvloer.

Schelpenisolatie

Schelpenisolatie bestaat voor 100% uit… schelpen. De schelpen worden onder meer gewonnen uit de Noordzee en kunnen, na enkele grondige wasbeurten, in volle vorm gebruikt worden voor het isoleren van kruipruimtes en vloeren op begane grond. Schelpen zijn nagenoeg onuitputtelijk beschikbaar en kunnen los gestort of geblazen worden. Hierdoor zijn ze ook weer eenvoudig uit te scheppen of op te zuigen indien nodig bij latere werken. Hou rekening met een hogere opbouwhoogte van de isolatielaag onder de begane grondvloer.

Grasvezelisolatie

Deze isolatie wordt gemaakt met grasvezels die gewonnen worden uit maaigras van onder andere natuuronderhoud en dit binnen een straal van 300 km van de productiesite. Aan het mengsel worden ook jutevezels, een synthetische bindvezel en minerale zouten toegevoegd. Het voordeel is dat grassen quasi oneindig beschikbaar zijn omdat ze op korte tijd weer bijgroeien. Gras neemt heel wat CO₂ op tijdens de groei en de productie van de isolatiepanelen vraagt slechts beperkt energie waardoor deze isolatie CO₂-negatief is. Grasvezelisolatie wordt verwerkt tot een flexibele, samendrukbare plaat die kan worden toegepast in daken, wanden en vloeren.

Schapenwol

Schapenwol heeft een heel goede vochtregulatie en kan tot ruim 30% van zijn eigen gewicht aan vocht opnemen zonder aan isolatiewaarde in te boeten. De wol heeft een luchtzuiverende werking en de soepele, samendrukbare isolatie is eenvoudig te plaatsen tussen de kepers van daken, plafonds en vloeren.

Hennepwol en kalkhennepblokken

Hennep is een zeer eenvoudig te kweken gewas dat zeer snel groeit op korte tijd. Het zijn de houtachtige vezels van de hennepplant die worden gebruikt om de isolatie te maken. De hennepvezels worden in platen of in blokken verwerkt. Het gewas neemt heel wat CO₂ op tijdens de groei en de productie van de isolatie vraagt weinig energie waardoor het een mooie bijdrage levert aan de vermindering van de CO₂-uitstoot. Het materiaal kan veelzijdig worden toegepast maar niet in een vochtige omgeving omdat dit de isolerende werking nadelig beïnvloedt.

Cellulosevlokken

Isolatie van cellulosevlokken wordt gemaakt van oud versnipperd krantenpapier. De papiervezels die tijdens het productieproces vrijkomen worden aangevuld met minerale toeslagstoffen om betere vocht-, brand- en schimmelwerende eigenschappen te bekomen. De voordelen van de vlokken zijn dat ze heel makkelijk in voornamelijk houtskeletstructuren kunnen worden aangebracht. Bij het inblazen van de vlokken in de afgesloten compartimenten kunnen de vlokken zich mooi herverdelen. Je kan de vlokken bij bijvoorbeeld renovatie of aanpassingen ook heel eenvoudig weer uit een compartiment opzuigen en hergebruiken op een andere plaats.

Katoenisolatie

Oude kleding kan eenvoudig worden verwerkt tot isolatiemateriaal. De katoenisolatie wordt samengesteld uit katoen en een klein percentage andere bindende vezels. Het is een sterk materiaal dat de huid niet irriteert tijdens de bewerking. Katoenisolatie wordt aangeleverd in flexibele, samendrukbare platen of rollen. Je kan de volledig recycleerbare isolatie toepassen in daken, binnenwanden en tussenvloeren maar ze is minder geschikt voor toepassing in eerder vochtige ruimtes zoals een kelder.

Vlasisolatie

Vlasisolatie wordt gemaakt met het restmateriaal dat vrijkomt bij de productie van lokaal geteeld linnen. De samendrukbare isolatiepanelen worden veelzijdig toegepast in onder meer dak- en wandstructuren. Het materiaal is heel makkelijk verwerkbaar, irriteert de huid en luchtwegen niet en is recycleerbaar.

Houtvezelisolatie

Houtvezelisolatie wordt vervaardigd door het samenpersen van houtvezels afkomstig uit bosbeheer of van zaagresten. Naargelang het productieproces worden lijmen of kunstmatige bindmiddelen gebruikt. Je kan deze isolatie toepassen in vloeren, wanden of daken. Er zijn platen, matten en inblaasvlokken op de markt.

Kurk

Kurkisolatie wordt gemaakt van de schors van de kurkeik. Het materiaal is beschikbaar in platen met verschillende densiteit of in korrelvorm. Kurk is waterafstotend, akoestisch dempend, schimmelvrij en het behoudt altijd zijn isolatiewaarde. De platen zijn eenvoudig verwerkbaar en makkelijk herbruikbaar. Je kan de korrels inscheppen of blazen. Ook dit materiaal is bruikbaar voor verschillende isolatiewerken.

Aan de slag!

Informeer je bij de fabrikanten en verkopers van deze isolatiematerialen. Zij zijn zeker bereid om met jou te bekijken welke het best geschikt zijn voor toepassing in jouw project.
 

Pocket Circulair Bouwen

Op www.bouwunie.be/ABC en in onze pocket Circulair bouwen vind je fiches met meer dan 35 voorbeelden van circulair opgebouwde wanden, vloeren en daken, vaak met enkele van deze materialen. Neem zeker een kijkje!