Asbestregels nog strenger voor aannemers terwijl voor particulieren amper regels gelden

“Wil een aannemer in opdracht van een particulier hechtgebonden asbest verwijderen, dan mag die dat enkel nadat hij een opleiding heeft gevolgd, allerlei paperassen en controles ondergaat en aan een hele resem regeltjes voldoet. Terecht, want asbest is een gevaarlijk product. Maar wil een particulier datzelfde hechtgebonden asbest zelf verwijderen, dan gaat hij bij manier van spreken gewoon aan de slag. Zonder enige controle of opleiding. Is die asbest voor de particulier dan minder gevaarlijk misschien”, vraagt Bouwunie-topman Jean-Pierre zich af. De sector klaagt al langer dat de regels voor aannemers niet in verhouding staan tegenover de laksheid voor particulieren. Maar nu dreigen de regels voor bouwbedrijven nog strenger te worden, als gevolg van de omzetting van een Europese richtlijn. Terwijl voor de particulieren niets verandert. “De kloof wordt alleen maar groter. De overheid werkt met twee maten en gewichten”, aldus Waeytens. Bovendien, zo zegt de bouworganisatie, werken de strenge regels voor bouwbedrijven kostenverhogend en stimuleren ze particulieren tot doe-het-zelf-werk. “Met mogelijke gezondheidsrisico’s van dien”, besluit Waeytens.

Het gaat voor alle duidelijkheid over het verwijderen van hechtgebonden asbest. Denk aan een dak met asbest golfplaten of leien. Dus niet over niet-hechtgebonden asbest. Die mag enkel door een erkend aannemer verwijderd worden. Stel, je koopt als particulier een typisch Vlaamse koterijwoning. Je wil de koterijen met asbest golfplaten vervangen door een moderne aanbouw.

Particulier
Steek je als consument zelf de handen uit de mouwen, dan kan dat. Je hoeft geen enkele opleiding te volgen. Je hebt een brochure van OVAM ter beschikking, net zoals 2 sets beschermingsmateriaal. Het hechtgebonden asbest zet je in een zak buiten en de overheid haalt die op. In sommige gevallen krijg je hier zelfs nog premies voor. Niemand controleert of je die beschermingsmiddelen wel effectief gebruikt of vezels achterlaat in het milieu. Nochtans ben je wel bezig met potentieel gevaarlijk materiaal (als zo’n golfplaat of lei breekt).

Aannemer
Wil een aannemer diezelfde koterij verwijderen, dan gelden heel wat formaliteiten:
De aannemer moet een asbestinventaris voorleggen voor de start. Is die aanwezig: ok. Is die niet aanwezig: zelf nagaan of er asbest aanwezig is. Hiervoor kan men niet anders dan erkende laboratoria in te schakelen voor materialenonderzoek. Pas wanneer duidelijk is wat er precies aanwezig is, kan hij de werken plannen.
De aannemer moet een risicoanalyse opmaken en de keuze van verwijderen bepalen
Hij moet een werkplan opstellen en melding maken (Werkgevers: zowel aan de RSZ als aan Toezicht Welzijn op het Werk (TWW). Zelfstandigen moeten enkel de melding 30bis aan de RSZ) => controles zijn mogelijk
Er geldt een verplichte opleiding van 8u en jaarlijkse opfrissing. Heeft de aannemer werknemers, dan moeten die regelmatig een medische controle ondergaan
Er gelden heel strikte veiligheidsvoorschriften op de werf (afbakenen werfzone, bevochtigen van asbesthoudende materialen, beschermende kledij, labometingen…)
Vrijgave van de werkzone, verpakking, transport en afvalbeheer: Arbeiders mogen niet huiswaarts keren met vezels op hun kledij, wat systematiek vraagt naar onderhoud/ontsmetting. Al het verwijderde asbestafval moet stofdicht, dubbelwandig verpakt worden in UN-goedgekeurde zakken of bigbags met het asbestlogo.
Archivering en opvolging: Alle administratieve stukken moeten jarenlang beschikbaar blijven bij eventuele inspecties van FOD WASO of milieu-administraties.

Als gevolg van de omzetting van de Europese richtlijn worden de regels nog strenger. Er zullen bijkomende administratieve verplichtingen gelden, net zoals strengere opleidingsvereisten, strengere luchtmetingen en aannemers zullen zich moeten registreren op een lijst. Zo niet, dan mogen ze geen asbest meer verwijderen.

Voor particulieren blijft alles bij het oude.