Bouwunie overstelpt met klachten over btw sloop-en heropbouw: Regering slaat bal mis

• Financiële drama’s
• Overgangsmaatregelen gevraagd ook voor vergunningen vanaf 1 juli ‘23
• Bouwunie vraagt werkgroep met betrokken sectoren

Nog geen 48 uur na de bekendmaking van de veranderingen in de regels voor het verlaagd btw-tarief voor sloop-en heropbouw, regent het klachten van consumenten die hun droom zien uiteenspatten. Maar vooral hun bankrekening zien leeglopen “Heel wat bouwpromotoren en projectontwikkelaars contacteerden ons gisteren. Over hun klanten die hun omgevingsvergunning na 30 juni 2023 indienden. En nu ten einde raad zijn, want deze klanten hebben nog amper de tijd om 25% van de totale kost van hun project aan 6% btw te laten factureren. Zij vallen niet onder de overgangsmaatregel en moeten op een extreem groot deel van hun project 21 procent btw betalen”, zegt Bouwunie-topman Jean-Pierre Waeytens. Ook bouwpromotoren zelf zitten in de problemen. De bouworganisatie geeft het voorbeeld van een projectontwikkelaar die in één van de 32 steden en gemeenten oude panden opkocht. Om ze af te breken en er moderne appartementen op te zetten om te verkopen aan 6 procent. Maar de vergunning niet meer rond krijgt dit jaar. En dus omzetverlies ziet komen.

“Er voltrekken zich menselijke drama’s. Betaalbaar wonen, het credo van de regering na het begrotingsconclaaf, is nu wel heel ver te zoeken”, aldus Waeytens. De beslissing van de regering heeft ook gevolgen voor de toekomst. De regering schildert bouwpromotoren en projectontwikkelaars af als gangsters die zogezegd het verschil tussen het normale btw-tarief van 21% en het 6 procent-tarief gewoon in eigen zakken steken. Dit zou één van de redenen zijn waarom de regering bouwpromotoren uit van de maatregel heeft geweerd. “Controleer dan misschien de enkele nestbevuilers via de fiscale en economische inspectie in plaats van een hele sector de dieperik in te duwen”, foetert Waeytens. Tot hiertoe konden vele jonge koppels, alleenstaanden of gepensioneerden dankzij de vele bonafide bouwpromotoren een modern en energiezuinig nieuwbouwappartement kopen aan 6 procent btw. Vanaf 1 januari 2024 is dat dus afgelopen. Een nieuwbouw kost sowieso 21 procent. Voor jonge mensen voor wie iets kopen sowieso al moeilijk is, wordt het quasi onhaalbaar en onbetaalbaar. “De regering heeft de bal volledig mis geslagen”, besluit Waeytens.

De regering verdedigt haar maatregel door te zeggen dat particulieren zelf nog steeds aan 6 procent kunnen slopen en heropbouwen. “Maar wie kan dat in godsnaam betalen?”, aldus Waeytens. “Je moet al snel 800.000 euro en meer op tafel leggen om eerst een oud pand aan te kopen, vervolgens af te breken om dan op hetzelfde perceel een nieuwbouw op te trekken. Slechts de happy few gaat zich aan zo’n project wagen”. Volgens Bouwunie is de maatregel dus een lege doos waarvan amper iemand gebruik van kan maken. En dat in tijden waarbij we de stadsverkankering moeten aanpakken, moeten werken aan verdichting en snel moeten verduurzamen en de woningenmarkt uitbreiden, rekening houdend met de klimaat- en energiedoelstellingen. Zonder bouwpromotoren komen we er zeker en vast helemaal niet.

Overgangsmaatregelen voor vergunningen na 30 juni '23
Bouwunie vraagt de regering om overgangsmaatregelen te voorzien voor zij die vanaf 1 juli hun bouwvergunning indienden. Ook zij zouden minstens tot 30 juni 2024 moeten kunnen blijven genieten van de huidige regeling van het verlaagd btw-tarief voor afbraak en heropbouw. 

Voorstel 12% opnieuw overwegen
Bijkomend vraagt Bouwunie om haar eerdere voorstel van 12% btw voor sloop-en heropbouw, zonder beperkingen en ook voor bouwpromotoren en projectontwikkelaars toegankelijk, opnieuw in overweging te nemen. Het Bouwunie-voorstel weegt minder dan de 60 miljoen euro op de federale begroting. En zou zelfs budgetneutraal kunnen zijn. De middelen hiervoor vindt Bouwunie bij de belasting voor niet-inwoners (BNI). “Voor zover de minister van Financiën zijn administratie werk laat maken voor het effectief innen van de BNI voor buitenlanders die tijdelijk in België werkzaam zijn”, aldus Waeytens. Daarvoor bestaat namelijk de BNI en de bilaterale belastingverdragen met alle EU-landen waarmee België een fiscaal bilateraal akkoord mee heeft. “Waarom doet de fiscus dit niet? Waarom hebben we dan die verdragen, als ze niet eens de inspanning levert om deze werkelijk uit te voeren”, vraagt Waeytens zich af.

Werkgroep
Tot slot vraagt Bouwunie aan de minister van Financiën om dringend een werkgroep op te richten met alle betrokken organisaties. Namelijk Bouwunie zelf, NAV (de architecten), BVS (de vastgoedsector) en Embuild (de vertegenwoordiger van de grotere bouwbedrijven en bouwpromotoren). Zo kunnen we samen snel werken aan regeling die én budgetneutraal is én bouwen betaalbaar houdt voor alle particulieren.