De uitvoeringscertificatie

Bij een aanbesteding blijft de prijs in de meeste gevallen de bepalende factor. Wil de aannemer het werk binnenhalen dan dient hij in te schrijven met een scherpe prijs. Er blijft weinig marge over en dat kan mogelijk een invloed hebben op het uit te voeren werk. De uitvoering staat beschreven in het bestek en de opvolging hiervan gebeurt door de bouwheer.

Het aantal taken op de werf voor het toezichthoudend personeel is echter in de loop der jaren alleen maar toegenomen. Het aantal toezichters op de werf daarentegen is niet evenredig toegenomen, integendeel. De publieke bouwheer dient dus op zoek te gaan naar aanvullende manieren om de controle en de kwaliteit op de werf te handhaven. Daarom hebben een aantal toonaangevende publieke bouwheren en aannemersfederaties het initiatief genomen om het vertrouwen in de conformiteit van een uitvoering te laten bevestigen via uitvoeringscertificatie.

Er is bij de start van de uitvoeringscertificatie gekozen voor een aantal specifieke uitvoeringen:

• Uitvoeren van afschermende constructies voor wegen
• Uitvoeren van ondergrondse infiltratievoorzieningen
• Aanbrengen van waterdichte bedekkingen
• Sleufloze technieken
• Rioolrenovaties

Ieder van deze uitvoeringen kenmerkt zich doordat een mogelijk niet conforme uitvoeringen grote gevolgen kan hebben: een grote herstelkost, een grote impact op de veiligheid … Ze werden gekozen omdat er in sommige gevallen problemen vastgesteld werden op de werf. In sommige gevallen werden ze gekozen omdat er een gebrek was aan duidelijke bepalingen hoe een uitvoering op een kwalitatieve manier dient te gebeuren.

Aannemers, bouwheren, producenten en experten werden voor een specifieke uitvoering rond tafel gebracht in een adviesraad om samen vast te leggen hoe een kwaliteitsvolle uitvoering dient te geschieden. Deze regels werden vastgelegd in een PTV. Er werd ook  bepaald hoe de kwaliteit van deze uitvoering gehandhaafd kon worden. Enerzijds door opleiding en zelfcontrole door de aannemer en anderzijds door controle hierop door een onafhankelijke instelling. Een aannemer die daaraan kan voldoen krijgt een certificaat voor deze specifieke uitvoering.

Om de aannemer te helpen bij zijn zelfcontrole ontwikkelde COPRO een tool zodat het resultaat van de proeven eenvoudig kan ingegeven worden via de smartphone. Een bouwheer die een dergelijke aannemer op zijn werf krijgt heeft meteen een bewijs dat deze aannemer eerder heeft aangetoond de werken op een kwalitatieve manier te kunnen uitvoeren. De aannemer kan zich op die manier onderscheiden en weet dat iedereen die in het bezit is van een dergelijk certificaat op dezelfde manier beoordeeld wordt. Hij is dus zeker van een eerlijke concurrentie.

Vanaf 1 januari 2022 schrijven verschillende Vlaamse bouwheren (Agentschap Wegen en Verkeer, Aquafin, Farys …) de uitvoeringscertificatie voor. Ze doen dit door in het bijzonder bestek te verwijzen naar de website . In de tabel op deze website kan gevonden worden welke uitvoeringscertificaties van kracht zijn op het uiterste tijdstip voor ontvangst van de offertes. De overzichtstabel op die pagina wordt hiertoe steeds up-to-date gehouden.

In Wallonië schrijft SPW ook uitvoeringscertificatie voor. Ze doen dit echter door de specifieke uitvoeringscertificatie telkens in de laatste versie van de Qualiroute op te nemen. Om het verschil duidelijk te maken met productcertificatie, werd een apart merk gedeponeerd. Het COPRO.EXE-merk is een vrijwillig collectief merk waarvan COPRO de titularis is, en bevestigt het vertrouwen in een uitvoering (EXEcute). Andere certificatie-instellingen gebruiken dezelfde .EXE-toevoeging voor uitvoeringscertificatie.

Ten minste dertig dagen voor de aanvang van de werf dient de aannemer het certificaat van de betreffende uitvoerder over te maken aan de bouwheer. De geldigheid van een certificaat kan steeds via de zoekfunctie teruggevonden worden via execert.be of op de website van de certificeringsinstelling.

Met de uitvoeringscertificatie willen de initiatiefnemers (AWV, Farys, Aquafin,, Infrabel, Bouwunie, Vlawebo, SPW, Vlario, BCCA en COPRO) bijdragen aan de kwaliteit van de uitvoering in de bouw. De bouwheren zijn zich er echter van bewust dat de extra inspanningen die geleverd worden voor het behalen van dit certificaat zorgen voor een meerprijs op deze werken en zijn bereid deze kost te betalen. Bovendien zal door iedere aannemer dezelfde minimale kwaliteit behaald moeten worden zodat dit zorgt voor een eerlijke concurrentie bij het toewijzen van een opdracht.