Recordaantal starters in de bouw

De bouwsector blijft een aantrekkelijke sector voor startende bedrijven. In 2020 startten in Vlaanderen 10.356 nieuwe bouwondernemingen, een recordaantal. Dat zijn er 895 meer dan in 2019, een stijging met maar liefst 9,5% en quasi een verdubbeling ten opzichte van 2017, zo blijkt uit cijfers van Graydon.
 
“Het aantal nieuwe bouwondernemingen zit al een paar jaar in de lift,  maar ook in 2020 is de ondernemersdrang groot gebleven. Dat valt alleen maar toe te juichen, wat de bouwuitdagingen voor de toekomst zijn groot”, zegt Jean-Pierre Waeytens, gedelegeerd bestuurder van Bouwunie.
 
De bouwsector doet daarmee opmerkelijk beter dan de Vlaamse tendens over alle sectoren heen, waar de stijging 0.66% is. De beroepsvereniging ziet meerdere redenen voor de grote stijging. “Wellicht heeft  de coronacrisis meegespeeld. Door onzekere werkomstandigheden in de private sector hebben meer mensen de stap naar zelfstandig ondernemen gezet. Sinds de afschaffing van de vestigingswet in Vlaanderen zijn er ook minder drempels om aan de slag te gaan in de bouw en vinden starters ook duidelijk beter hun weg”, aldus Jean-Pierre Waeytens.
 
Bovendien heeft de bouw een sterk groeipotentieel. Op korte termijn zijn de orderboeken dan nog wel minder gevuld, maar een groot werkvolume biedt zich aan Overheidsinvesteringen in mobiliteit en infrastructuur zijn noodzakelijk en beloofd. Bovendien staat in alle klimaatnota’s te lezen dat onze gebouwen veel energiezuiniger moeten worden en dat de renovatiegraad van onze huizen dringend omhoog moet. Jean-Pierre Waeytens: “We spreken over een verdrievoudiging van het aantal renovaties.  Daarmee willen we tegemoet komen aan de ambities van Europa om tegen 2050 klimaatneutraal te zijn. De plannen voor relance en herstel zetten daar ook op in. Met als gevolg dat meer mensen brood zien in de bouwsector. Er is veel werk aan de winkel, en dat inspireert mensen om een bouwbedrijf te starten.”

Samen met het aantal starters gaat ook het aantal actieve ondernemingen in de bouwsector al jaren in stijgende lijn. Het voorbije jaar was er een stijging met bijna 8 % (van 85.784 naar 92.500). Ten opzichte van 2014 is het aantal bouwbedrijven bijna met een derde gestegen (van 69.763 naar 92.500). Opmerkelijk is dat ook het aandeel zelfstandigen/bedrijven zonder personeel elk jaar stijgt, van 70% in 2014 tot 76 % in 2020. Er zijn dus relatief minder werkgevers.
Het aantal faillissementen lag in 2020 beduidend lager (681 tov 910 in 2019), maar hier speelt uiteraard het moratorium een rol. Het is afwachten wat de toekomst brengt, maar volgens een bevraging van Bouwunie in december 2020 geeft 8 % van de bedrijven aan in financiële moeilijkheden te hebben omwille van de coronacrisis.

 
 

Laat ook freelance ondernemen toe
 

Bouwunie juicht de verhoogde belangstelling voor het ondernemerschap in de bouw toe en doet een pleidooi om ook freelance arbeid mogelijk te maken in de bouw. 
Jean-Pierre Waeytens: “De vraag naar flexibiliteit is groot: 70% van de aannemers geeft aan beroep te willen doen op freelancers. Er is veel werk op komst en bouwbedrijven willen snel en eenvoudig een beroep doen op ondernemers met een specifieke kennis.  Ook voor de freelancer zijn er voordelen. Zij moeten zelf weinig investeringen doen en kunnen het materiaal van hun opdrachtgever gebruiken. Denk bijvoorbeeld aan schilders, metsers, dakbedekkers, vloerders en installateurs van centrale verwarming. Maar momenteel is de freelancer nog niet ingeburgerd in de bouw. De kans is namelijk groot dat sociale inspectiediensten dit zien als schijnzelfstandigheid met grote boetes tot gevolg. Wie zich vandaag in de bouw openlijk uit als “freelancer in de bouw” heeft steeds een zwaard van Damocles boven het hoofd hangen. Wij vragen daarom  om de arbeidsrelatiewet aan te passen en rechtszekerheid te creëren. Over schijnzelfstandigheid mag enkel sprake zijn bij manifeste fraude en sociale dumping.