Nieuw in 2025
Gepubliceerd op: 03/01/2025Een nieuw jaar brengt altijd nieuwe wetten en regels. De Bouwunie-adviseurs hebben de belangrijkste veranderingen voor de bouwsector verzameld.
Sommige nieuwigheden zijn nog niet helemaal in kannen en kruiken. We vullen het overzicht in de loop van de volgende weken nog aan.
Bouwen
Sloop en heropbouw van een woning
De overgangsregeling voor 6% btw op de sloop en heropbouw van een woning door een projectontwikkelaar of bouwpromotor wordt verlengd en blijft tot 30 juni 2025 van toepassing voor projecten waarvoor de vergunning voor de zomer van 2023 werd aangevraagd.
Bouwunie blijft zich intussen inzetten voor een definitieve regeling.
Ter info: Sinds 1 januari 2024 kunnen enkel particulieren gebruik maken van het tarief van 6 procent, op voorwaarde evenwel dat het over de enige en eigen woning gaat en met een maximumoppervlakte van 200 vierkante meter. Ook woningen die bestemd zijn voor verhuur (ten minste 15 jaar) komen in aanmerking. Projectontwikkelaars, bouwpromotoren en private investeerders vallen uit de boot.
Soepelere renovatieverplichting
Wie een bestaande woning koopt, moet die nog altijd renoveren om te komen tot energiescore D of beter, maar krijgt daar zes jaar de tijd voor in plaats van vijf.
De geplande verstrenging voor de komende jaren (C vanaf 2028, B vanaf 2040 en A vanaf 2045) is afgeschaft.
Enkele stedenbouwkundige handelingen zijn vanaf 1 januari 2025 vrijgesteld van vergunning
Voor bepaalde stedenbouwkundige handelingen moet je niet langer een vergunning aanvragen. Dit is onder meer het geval voor het aanbrengen van isolatie tegen gevels en daken, behalve in erfgoedcontext, en voor het (beperkt) overwelven of inbuizen van grachten in functie van de enige oprit of toegang tot percelen. Daarnaast is er een vereenvoudiging voor complexe (infrastructuur)projecten.
Meer info
EPB-eisen
- Geen aardgas meer bij nieuwbouw en minstens een hybride warmtepomp bij ingrijpende energetische renovaties
Voor nieuwbouw en IER wordt voor stedenbouwkundige vergunningsaanvragen vanaf 1 januari 2025 een minimaal installatierendement van 130% opgelegd aan opwekkers van centrale verwarming met water als transportmedium. Daardoor is het bij nieuwbouw en IER niet meer mogelijk om louter op fossiele brandstoffen te verwarmen. Om het vereiste installatierendement te behalen is minstens een hybride warmtepomp nodig. Dat is de combinatie van een ketel met een warmtepomp. Voor warmtenetten, luchtverwarmingssystemen en plaatselijke verwarmingstoestellen zoals kachels geldt het minimale installatierendement niet.
Voor nieuwbouw is bovenop het minimale installatierendement een aardgasaansluiting niet meer toegestaan voor bouwvergunningsaanvragen vanaf 2025.
Deze aanpassingen voor vergunningsaanvragen vanaf 1 januari 2025 gelden zowel voor woongebouwen als voor niet-residentiële gebouwen.
En bij bestaande gebouwen? Bij een bestaand gebouw kan men nog wel een nieuwe gasketel plaatsen. Is de woning nog niet aangesloten op het aardgasnet, dan kan men nog altijd een aardgasaansluiting aanvragen. Alleen betaalt men daar vanaf 2025 de werkelijke, hogere aansluitkosten voor, in plaats van het begrensde bedrag van 250 euro. Op die manier wil Vlaanderen fossielvrij verwarmen aanmoedigen.
- Minimumaandeel hernieuwbare energie voor nieuwbouw is enkel in te vullen met zonne-energie
Via zonne-energiesystemen moet een nieuwbouwwoning minstens in 15 kWh/m² aan hernieuwbare energie voorzien en een niet-residentiële eenheid minstens 20 kWh/m². Er is één alternatief: participatie. Bij de keuze voor participatie moet het algemene eisenniveau worden behaald, vermeerderd met 10 kWh/m². Ook kiezen voor een gedeeltelijke participatie, aanvullend op zonne-energie, is mogelijk.
Voor bouwprojecten die niet voldoen aan de eis op het minimumaandeel hernieuwbare energie, verstrengt het maximale E-peil met 15%. Het E-peil mag dan maximaal E26 zijn, in plaats van E30.
Woningen en gebouwen
Premies
De premiepercentages van de MijnVerbouwPremie voor de laagste en middelste inkomenscategorieën dalen van maximum 50% en 35% van het factuurbedrag naar respectievelijk 35% en 25%.
De vijfjarige korting op de onroerende voorheffing valt weg voor wie bij de renovatie van zijn woning een laag energiepeil haalt
EPC-labelpremie
Het bedrag van de EPC-labelpremie - omgedoopt tot Mijn EPC-Labelpremie - is het hoogst (lees: 500 tot 1.000 euro extra) als je met het EPC kan aantonen dat voldoende ventilatievoorzieningen geplaatst zijn bij de renovatie. Dat wil zeggen dat je in minstens 65% van de droge en natte ruimten, en in elke keuken, bad- en douchekamer ventilatievoorzieningen moet hebben.
De aanvraag gebeurt niet langer bij Fluvius maar via Mijn VerbouwLoket.
Let wel: voor een ingrijpende energetische renovatie geldt deze hogere EPC-labelpremie niet, omdat daar een ventilatiesysteem verplicht is.
Ventilatie heeft voortaan ook een grotere invloed op de EPC-score.
EPC-certificaat verplicht voor grote niet-residentiële gebouwen
Sinds 2023 is een energieprestatiecertificaat voor niet-residentiële gebouwen (EPC NR) verplicht bij de verkoop en verhuur van niet-residentiële gebouwen. Die verplichting wordt nu verder uitgebreid. Vanaf 1 januari 2025 moeten grote niet-residentiële gebouweneenheden met een bruikbare vloeroppervlakte groter dan of gelijk aan 1000 m² over een EPC NR beschikken, ongeacht verkoop (en andere overdrachten) of verhuur.
Lagere registratierechten
De registratierechten op de aankoop van de enige eigen woning dalen in Vlaanderen van 3% naar 2%. Deze verlaging geldt voor authentieke aktes verleden vanaf 1 januari 2025.
Het tarief voor beroepsverkopers stijgt naar 6%.
Eigenaars van zonnepanelen kunnen plaatsing digitale meter niet langer uitstellen
Wie in Vlaanderen zonnepanelen heeft en nog over een analoge, terugdraaiende teller beschikt, kan die analoge meter behouden tot 1 januari 2025. Wanneer Fluvius meldde dat er bij jou een digitale meter zal geïnstalleerd worden, kon je Fluvius laten weten dat je jouw analoge meter wil behouden tot begin 2025.
Veel Vlamingen hebben van die mogelijkheid gebruik gemaakt, maar vanaf 1 januari 2025 is het ook voor eigenaars van zonnepanelen niet langer mogelijk om de plaatsing van de digitale meter uit te stellen.
Laadpaalverplichting – bestaande gebouwen
De Vlaamse Overheid verplicht vandaag al “niet voor bewoning bestemde gebouwen” of parkeergebouwen, die nieuw zijn of grondig gerenoveerd werden, met een parkeerterrein voor meer dan 10 voertuigen om oplaadpunten te voorzien. Deze verplichting is er nu ook voor bestaande gebouwen.
Hertekend netbeheerders-landschap
Sinds 1 januari 2025 is het landschap van de netbeheerders veranderd. Er zijn fusies en naamswijzigingen van netbeheerders en enkele gemeenten fusioneren. Benieuwd naar wat er allemaal wijzigt? Je vindt meer info op de website van Fluvius
Algemeen Reglement op de elektrische installaties
De boeken 1, 2 en 3 van de AREI zijn onlangs gewijzigd en gelden vanaf 1 maart 2025. Concreet gaat het over aanpassingen van elektrische installaties in badkamers, gebruik van specifieke laagspanningscontactdozen en andere veiligheidsmaatregelen in publiek toegankelijke ruimtes.
Zonnepanelenverplichting voor scholen
Vanaf 30 juni 2025 zijn zonnepanelen verplicht voor onderwijsinstellingen met een hoge elektriciteitsafname (5% in eigen energie te voorzien)
Ondernemen
Nieuwe buitencontractuele aansprakelijkheid
Sinds 1 januari gelden nieuwe spelregels over de buitencontractuele aansprakelijkheid voor schade die jij veroorzaakt. Het gaat om aansprakelijkheid die ontstaat buiten een contract.
Verbod op financiële onderaanneming in de privésector
Het is voortaan voor een onderaannemer verboden om het geheel van zijn opdracht verder in onderaanneming te geven. Ook verboden voor de onderaannemer is om enkel de coördinatie van de uitvoering van de werken te behouden. Het verbod geldt niet voor de hoofdaannemer! Als hoofdaannemer is het nog altijd toegelaten om een opdracht te aanvaarden en volledig te laten uitvoeren door een onderaannemer.
Daarnaast is het ook nog mogelijk om als onderaannemer een deel van de aangenomen opdracht uit te besteden aan een onderaannemer.
Hervorming van de investeringsaftrek
Er is een basisaftrek van 10% of 20%, een thematische aftrek van 40% en een technologie-aftrek van 13,5% of 20,5%. De tarieven worden voortaan procentueel vastgelegd bij wet zodat die niet meer jaarlijks moeten geïndexeerd worden. In het kader van de verhoogde thematische aftrek moet de Koning om de drie jaar voorzien in vier exhaustieve lijsten met investeringen die in aanmerking komen voor de investeringsaftrek.
Betalingstermijn overheidsopdrachten voortaan 30 dagen
Dit is inclusief de benodigde verificatie. Deze regeling geldt voor alle overheidsopdrachten die vallen onder het toepassingsgebied van het KB Uitvoering die na 1 januari 2025 worden gepubliceerd.
In uitzonderlijke gevallen kan de 30-dagentermijn per opdracht worden verlengd, op voorwaarde dat dit duidelijk in de opdrachtdocumenten staat en objectief wordt gemotiveerd door de aard van de opdracht. De verlengde betalingstermijn mag echter nooit langer zijn dan 60 dagen en mag niet onredelijk zijn voor de opdrachtnemer.
Verplicht gebruik E-box
Alle ondernemingen moeten voortaan verplicht hun E-box gebruiken in hun communicatie met de overheid. De overheid verzendt ook al haar brieven (ook aangetekende) via jouw E-box en niet meer op papier.
Belangrijk om weten: jouw boekhouder kan geen toegang krijgen tot jouw E-box. Je moet die dus zelf beheren en eventuele documenten aan je boekhouder bezorgen
Info: www.eboxenterprise.be
Wetgeving inzake Artificiële Intelligentie (AI Act)
De Europese AI Act, die naar verwachting in 2025 van kracht wordt, introduceert een risico-gebaseerde benadering voor het gebruik van AI-systemen. Afhankelijk van het risiconiveau van de AI-toepassing worden verschillende verplichtingen opgelegd, zoals transparantie-eisen, menselijke supervisie en nauwkeurigheid. Kmo's die AI-systemen ontwikkelen of gebruiken, moeten ervoor zorgen dat deze voldoen aan de nieuwe regelgeving, wat kan betekenen dat ze hun AI-processen moeten herzien en mogelijk certificeringen moeten verkrijgen.
Europese Toegankelijkheidswet (Accessibility Act)
De Europese Toegankelijkheidswet, die vanaf 28 juni 2025 van kracht wordt, verplicht bedrijven om hun producten en diensten toegankelijk te maken voor mensen met een handicap. Dit omvat digitale diensten zoals websites, mobiele applicaties en e-commerceplatforms. Kmo's moeten hun digitale kanalen evalueren en aanpassen om te voldoen aan de toegankelijkheidsnormen, wat kan leiden tot herontwerp van websites en applicaties en training van personeel om inclusieve diensten te leveren.
Digitale Dienstenwet (Digital Services Act - DSA)
De DSA stelt nieuwe regels voor online platforms en digitale diensten om een veiliger en transparanter online milieu te creëren. Kmo's die digitale diensten aanbieden, moeten voldoen aan verplichtingen zoals het verwijderen van illegale inhoud, transparantie over advertentiealgoritmen en het beschermen van gebruikersrechten. Dit kan betekenen dat bedrijven hun interne processen moeten aanpassen en nieuwe compliance-maatregelen moeten implementeren.
Uitbreiding btw-vrijstelling kleine ondernemingen naar de volledige EU
Vanaf 1 januari 2025 kan je - net als in België – ook in andere EU-lidstaten, voor de handelingen die je daar verricht, gebruikmaken van de btw-vrijstellingsregeling voor kleine ondernemingen. Als er twee drempels zijn gerespecteerd:
- de nationale drempel: je jaarlijkse omzet in de andere EU-lidstaat mag niet hoger zijn dan de daar bepaalde drempel (ter info: in België is dat 25.000 euro, maar dat kan verschillen),
- de EU-drempel: je jaarlijkse omzet in de volledige EU mag niet hoger zijn dan 100.000 euro exclusief btw.
Nieuwe NACEBEL-codes
De lijst van mogelijke NACE-codes wordt vanaf 1 januari aangepast. De RSZ, de BTW-administratie en de ondernemingsloketten gebruiken die codes om bedrijven in te delen volgens hun economische activiteiten. De nieuwe lijst met NACE-codes vind je op de site van Statbel. Je vindt er ook een omzettings- of conversietabel 2008-2025 om te weten welke NACE-codes jouw huidige NACE-codes zullen vervangen.
De omzetting gebeurt automatisch. Alleen ondernemingen waarvan de huidige NACE-codes meerdere varianten kennen in de nieuwe NACE-codelijst, krijgen in de loop van 2025 een uitnodiging om die codes (gratis) te laten aanpassen.
Lees meer details op de site van UNIZO.
Personeelszaken
Verplichte elektronische controlekaart bij tijdelijke werkloosheid
In de bouwsector kunnen bedrijven en werknemers sinds september 2023 al de elektronische controlekaart gebruiken. Vanaf 1 januari 2025 is dat verplicht. Er is wel nog een overgangsperiode tot 30 juni 2025.
Jobstudenten mogen nog maar 475 uren werken
Studenten kunnen voordelig bijverdienen met een studentenjob, zolang ze het aantal uren binnen de limiet houden. In 2025 gaat het om een pakket van 475 uren per jaar. In 2023 en 2024 was er in de nasleep van de coronacrisis een tijdelijke verhoging tot 600 uren per jaar.
Samen met UNIZO blijft Bouwunie pleiten om de 600 uur te verankeren in de wet.
Aanpassing van de asbestregelgeving
De Europese Raad heeft in juni 2023 een akkoord bereikt over nieuwe regels om werknemers beter te beschermen tegen asbest. Deze regels bevatten aanzienlijk lagere grenswaarden voor asbest en nauwkeurigere metingen van blootstellingsniveaus, conform de meest recente technologische ontwikkelingen. De implementatie van deze EU-richtlijn in de nationale wetgeving moet vóór 21 december 2025 gebeuren.
Einde van de doelgroepvermindering voor oudere werknemers
De Vlaamse overheid stopt de doelgroepvermindering voor 'zittende' oudere werknemers vanaf 1 juli 2025, drie jaar eerder dan oorspronkelijk gepland. Sinds 1 juli 2024 werd de maatregel al afgebouwd: werknemers jonger dan 62 jaar op 30 juni 2024 kwamen niet meer in aanmerking, terwijl de vermindering voor werknemers van 62 jaar en ouder nog tijdelijk bleef gelden.
Uitbreiding adoptie- en pleegouderverlof
Wie adoptie- of pleegouderverlof aanvraagt en opneemt na 1 januari 2025 kan rekenen op een extra week, die wordt toegevoegd aan het bijkomend krediet, te verdelen onder de adoptie- of pleegouders.
Geboorteverlof: maandelijkse uitbetaling van de uitkeringen
De geboorte van een kind geeft voortaan recht op 20 dagen als werknemer. Als werkgever betaal je de werknemer de eerste 3 dagen zijn gewone loon, de 17 dagen nadien zal de werknemer een uitkering ontvangen van het ziekenfonds. Voortaan betaalt het ziekenfonds de uitkeringen maandelijks, wat betekent dat de werkgever ook maandelijks een inlichtingenblad moet bezorgen i.p.v. pas op het einde van het verlof.
Ontslag door werkgever: verhoging deel 2 van de opzegtermijn
Bij ontslag van werknemers wiens arbeidsovereenkomst begon vóór 1 januari 2014 wordt de opzeggingstermijn berekend in twee delen, tot 31/12/2013 en vanaf 1/1/2014). In 2025 zal de opzegtermijn voor deel II worden verhoogd van 33 naar 36 weken, dus de opzegtermijn stijgt met drie weken.
Milieu
Premies voor sorteren
Vanaf referentiejaar 2025 zijn er nieuwe premies van Valipac van toepassing. De uitbetaling ervan gebeurt in 2026:
- Startpremie voor selectieve containers van €450, gespreid over drie jaar: €200 in het eerste jaar, €150 in het tweede en €100 in het derde.
- Startpremie voor sorteerzakken voor kunststof: van € 50 bij het aanschaffen van sorteerzakken. Deze premie wordt toegekend per soort ingezamelde kunststof. Een bedrijf kan dus tot €150 premie genieten.
- Jaarlijkse premie voor kleine rolcontainers (volume tussen 660 en 999 liter) van €50 per container.
Info: iksorteerinmijnbedrijf.be
PFAS - Tijdelijk handelingskader
Het Tijdelijk HandelingsKader PFAS treedt wellicht in 2025 in werking. Er zijn - vermoedelijk al definitieve - versies gepubliceerd van de Codes van Goede Praktijk en de Richtlijn. In de regelgeving worden geen overgangsbepalingen voorzien.
Einddatum voor aanmelden bij bodemsaneringsfonds Tersana is 31 januari 2025
Tersana is het bodemsaneringsfonds voor bestaande of voormalige werkplaatsen voor onderhoud en herstel van voertuigen. Door aan te sluiten bij Tersana kan je tot 40% tussenkomst genieten bij bodemverontreiniging waarbij bodemsanering noodzakelijk is.
Als er bij het oriënterend bodemonderzoek verontreiniging vastgesteld wordt, kan je nog tot 31 januari 2025 aansluiten.
Meer info: www.tersana.be
Verbod op volledige plastic wikkel voor gratis ongeadresseerd drukwerk
Vanaf 1 januari 2025 geldt een verbod op een volledige plastic wikkel voor ongeadresseerd drukwerk dat gratis wordt aangeboden.
Neem ook eens een kijkje op de UNIZO-website voor specifieke ondernemerszaken
