Wie moet de veiligheidscoördinator aanstellen?

Laatst bijgewerkt: 08/08/2025

Bij bouw- en verbouwprojecten is veiligheid op de werf cruciaal. Op tijdelijke of mobiele bouwplaatsen waar minstens twee aannemers gelijktijdig of na elkaar werken uitvoeren, is het aanstellen van een veiligheidscoördinator wettelijk verplicht.
Maar wie moet deze coördinator precies aanstellen, en wanneer geldt die verplichting?

Wanneer is een veiligheidscoördinator verplicht?

Een veiligheidscoördinator is verplicht:

  • Altijd, zodra twee of meer aannemers betrokken zijn bij het project.
  • Niet als slechts één aannemer alle werken uitvoert. Wordt er later toch een extra aannemer ingeschakeld? Dan moet voor de start van deze extra werken alsnog een veiligheidscoördinator-verwezenlijking aangesteld worden.

Wie stelt de veiligheidscoördinator aan?

1. Bouwwerken van 500 m² of groter

Bij bouwwerken van 500 m² of meer is de opdrachtgever (bouwheer) verantwoordelijk voor het aanstellen van:

  • Veiligheidscoördinator-ontwerp (in de ontwerpfase)
  • Veiligheidscoördinator-verwezenlijking (in de uitvoeringsfase)

Ook particuliere bouwheren vallen onder deze regel.

Zijn er meerdere opdrachtgevers? Dan moet er één gemeenschappelijke veiligheidscoördinator worden aangesteld via een schriftelijke overeenkomst, zowel in de ontwerp- als de uitvoeringsfase.

2. Bouwwerken kleiner dan 500 m²

Bij bouwwerken kleiner dan 500 m² stelt in principe de bouwdirectie de veiligheidscoördinator aan. Het KB van 22.03.2006 voerde de volgende wijziging door: is de opdrachtgever ook werkgever, dan mag hij zelf deze verplichting overnemen.

3. Rol van architect en aannemer

Met architect

  • Ontwerpfase: de bouwdirectie belast met het ontwerp (bv. architect, architect-ingenieur, interieurontwerper) stelt de veiligheidscoördinator aan.
  • Uitvoeringsfase: de bouwdirectie belast met controle (meestal de architect) doet dit.

Zonder architect

  • De hoofdaannemer (bouwdirectie belast met de uitvoering) stelt de veiligheidscoördinator aan.
  • Onderaannemers hebben deze verplichting niet.

4. Meer dan één bouwdirectie belast met uitvoering

De aanstellingsplicht ligt bij de bouwdirectie die als eerste een contract afsluit met de opdrachtgever. Als er geen gelijktijdige werken zijn: de bouwdirectie die als eerste op de werf start. Bij beëindiging van de tussenkomst van deze bouwdirectie gaat de aanstellingsplicht over naar de volgende bouwdirectie tot beëindiging van haar tussenkomst en gaat alzo verder over van de ene bouwdirectie op de volgende, tot de beëindiging van het project.
Bij overdracht naar de volgende bouwdirectie moeten alle coördinatie-instrumenten (VGP, CD, PID) met de nodige toelichtingen worden meegegeven. Indien deze bouwdirectie door haar niet gekend is, maakt zij de coördinatie-instrumenten met een schriftelijke toelichting over aan de opdrachtgever, die deze bewaart en ter beschikking houdt van de volgende tussenkomende bouwdirectie. Indien de coördinatie-instrumenten hen niet verstrekt worden, vragen de bouwdirecties die niet als eerste op de bouwplaats tussenkomen, deze op bij al naargelang het geval, de voorgaande bouwdirectie of de opdrachtgever.

Taken van de veiligheidscoördinator

  • Coördinator-ontwerp: waakt over veiligheid en gezondheid tijdens het ontwerp van het project.
  • Coördinator-verwezenlijking: coördineert de veiligheid tijdens de uitvoering op de werf.
  • Beide rollen kunnen door dezelfde persoon worden uitgevoerd.

Veelgestelde vragen over de veiligheidscoördinator

Is een veiligheidscoördinator verplicht bij verbouwingen?

Ja, zodra er twee of meer aannemers tegelijk of na elkaar werken uitvoeren, ongeacht of het om nieuwbouw of verbouwing gaat.

Geldt de verplichting ook voor particulieren?

Ja, ook particuliere bouwheren moeten een veiligheidscoördinator aanstellen als de voorwaarden vervuld zijn.

Mag een aannemer ook veiligheidscoördinator zijn?

Ja, mits hij aan de wettelijke kwalificatie-eisen voldoet en de functie onafhankelijk kan uitoefenen.

Wat als er tijdens de werken een extra aannemer bijkomt?

Dan moet vóór de start van de bijkomende werken alsnog een veiligheidscoördinator-verwezenlijking aangesteld worden.