Veilig en gezond werken op de werf: wat jij moet weten

Als aannemer sta jij elke dag in voor de veiligheid en gezondheid van je medewerkers én jezelf. De welzijnswetgeving legt daarbij duidelijke spelregels vast.

Je vindt hier een handig overzicht van die regels en hoe je ze toepast in de praktijk.

De basis: welzijnsdomeinen en preventiehiërarchie

De welzijnswetgeving draait om zeven domeinen

• arbeidsveiligheid
• bescherming van de gezondheid
• psychosociale aspecten
• ergonomie
• arbeidshygiëne
• verfraaiing van arbeidsplaatsen
• leefmilieu

Een belangrijk uitgangspunt is de preventiehiërarchie: risico’s voorkomen, bestrijden aan de bron en pas daarna inzetten op collectieve of persoonlijke beschermingsmiddelen.

Rollen en verantwoordelijkheden

Iedereen op de werf heeft een rol te spelen:

• Werkgever: neemt alle noodzakelijke maatregelen voor welzijn, voorziet beschermingsmiddelen, gezondheidsbeoordelingen, verzekeringen en een degelijk onthaal.
• Hiërarchische lijn (ploegbazen, werfleiders…): voert maatregelen uit, geeft informatie door, onderzoekt ongevallen en volgt materiaal op.
• Werknemers: moeten correct werken, risico’s melden en de eigen veiligheid én die van collega’s respecteren.

Veiligheidscoördinatie bij bouwplaatsen

Bij tijdelijke of mobiele bouwplaatsen komen extra verplichtingen kijken.

Afhankelijk van de grootte van het project moet een veiligheidscoördinator ontwerp en/of veiligheidscoördinator verwezenlijking aangesteld worden. Zij zorgen onder meer voor het veiligheids- en gezondheidsplan, het coördinatiedagboek en het postinterventiedossier.

Als aannemer zal je gevraagd worden om een werkplan met risico’s en maatregelen aan te leveren, zodat de veiligheidscoördinator zijn rol kan spelen om de werken van alle werfpartijen zo veilig mogelijk op elkaar af te stemmen.

Risicoanalyse en LMRA

Een risicoanalyse is de basis van elk preventiebeleid: gevaren identificeren, risico’s inschatten en maatregelen bepalen. Dit gebeurt op organisatieniveau, per werkpost en per individu.

Naast deze structurele aanpak is er ook de Last Minute Risicoanalyse (LMRA): een korte check die je medewerker uitvoert vóór hij met de werken start.

Zo worden risico’s op het terrein onmiddellijk ingeschat en aangepakt.

Veiligheidsinstructiekaart

Als je machines en (hand)gereedschappen gebruikt, dan zal je ook een soort van risicoanalyse moeten opstellen. Ook dit kadert in de verplichting van de werkgevers om personeel van instructies te voorzien.

We noemen deze fiches veiligheidsinstructiekaarten. Ze bevatten essentiële informatie over het gebruik, het onderhoud en de inspectie van arbeidsmiddelen.

Bouwunie heeft modellen uitgewerkt. Het is niet de bedoeling dat je deze één-op-één kopieert, maar wel aanpast aan jouw specifiek type of model gereedschap of aan de eigen werkomstandigheden of werkwijze. Verander bijvoorbeeld de foto en kijk ook na wat de handleiding vertelt.

De veiligheidsinstructiekaarten moeten in de onmiddellijke nabijheid beschikbaar zijn. De modellen zijn voor leden van Bouwunie gratis te downloaden. Ze zijn online te vinden bij de ledenvoordelen onder de rubriek “Tools”. Er is een zoekfunctie beschikbaar en je kan filteren op beroepsgroep. Het zijn Word-bestanden zodat je ze gemakkelijk kan aanpassen.

Meer info over de veiligheidsinstructiekaarten

Bouwunie en Liantis helpen verder

Het geheel lijkt misschien complex, maar met de juiste aanpak maak je van welzijn en veiligheid een vanzelfsprekend onderdeel van je bedrijfsvoering.

Bovendien kan je op Bouwunie rekenen om vragen te beantwoorden en Liantis kan oplossingen bieden op maat van jouw bedrijf.