De strijd tegen sociale dumping - interview met Europees commissaris Marianne Thyssen

Eind oktober klopten de Europese ministers van Werk het voorstel van Europees commissaris van Werkgelegenheid en Sociale Zaken Marianne Thyssen tot herziening van de detacheringsrichtlijn af. Dat nadert nu stilaan zijn voltooiing. Ondanks haar drukke agenda maakte de Eurocommissaris tijd om Bouwunie meer uitleg te geven over de nakende wijzigingen.

Europees commissaris Marianne Thyssen: “Na een lang en moeizaam traject waaraan heel veel overredingskracht te pas kwam, heeft uiteindelijk een meerderheid van 21 lidstaten in de ministerraad voor het voorstel gestemd. Dat wil zeggen dat er ook zes Centraal- en Oost-Europese landen hun akkoord hebben gegeven, wat voor mij een politieke overwinning betekent. Het ging immers niet om een krachtmeting tussen Oost-Europese en West-Europese lidstaten, zoals mij wel eens werd verweten, maar om een opgave die we samen moesten oplossen. Die opgave was: hoe creëer je eerlijke concurrentievoorwaarden voor de bedrijven? En hoe garandeer je goede arbeidsomstandigheden voor wie gebruik maakt van zijn recht op mobiliteit, of door zijn werkgever wordt uitgestuurd om elders tijdelijk aan de slag te gaan?”
 

Was het echt zo’n uitputtingsslag?

Marianne Thyssen: “En of. Nog voor de discussie over mijn voorstel begon in de nationale parlementen, het Europese parlement en de ministerraad, stak er al een storm van verzet op. Daarna kreeg ik een gele kaart van 14 nationale parlementen uit 11 lidstaten. Dat is in de geschiedenis van de Europese wetgeving slechts drie keer gebeurd. De ene keer heeft de Commissie haar voorstel teruggetrokken, de andere keer heeft ze het gewijzigd. Omdat ik vond dat de argumenten van de tegenstanders geen steek hielden – ze betoogden dat Europa niet de bevoegdheid had om deze materie te regelen – heb ik mijn voorstel niet teruggetrokken. De inzet van twee rapporteurs in het Europese parlement en van enkele nationale ministers heeft me flink geholpen. Zelf heb ik een ronde doorheen Europa gemaakt om alles uit te leggen aan ministers, nationale parlementen, sociale partners en universiteiten. Ik herinner me nog levendig dat ik samen met mijn huidige kabinetschef, die het dossier vanaf het begin heeft opgevolgd, aan de universiteit van Krakau mijn voorstel moest verdedigen tegenover een zaal vol mensen die niet meteen enthousiast stonden te juichen.”
 

Welke zijn de belangrijkste wijzigingen?

Marianne Thyssen: “In de toekomst zal het principe gelijk loon voor gelijk werk gelden. De bestaande detacheringsrichtlijn uit 1996 schrijft voor dat de kernregels van het arbeidsrecht van het land waarnaar iemand gedetacheerd is, moeten worden gerespecteerd. Dat gaat onder andere om de veiligheid, gezondheid en hygiëne op de werkplek, de werktijden, de jaarlijkse vakantie, het moederschapsverlof en het minimumloon. Dat laatste werd tot nu toe geïnterpreteerd als het minimumloon zonder alle bijkomende elementen van verloning. Dat verandert met de herziening van de richtlijn. Voor gedetacheerde werknemers zullen in de toekomst alle regels inzake bezoldiging van het gastland gelden, zoals vastgelegd in de wet of in een algemeen verbindend verklaarde cao. In het loon van een gedetacheerde werknemer zullen dus ook zaken als een mobiliteitsvergoeding, een dertiende maand, een risicopremie voor gevaarlijk werk of een uitkering voor vorstverlet moeten worden verrekend. Met die regeling zullen gedetacheerde werknemers voor hun bezoldiging volgens dezelfde voorschriften worden behandeld als lokale werknemers, zonder dat wij tussenbeide komen in de loonvorming.”
 

Hoe wordt de kostenvergoeding ‘eigen aan detachering’ verrekend die in sommige landen wordt betaald aan iemand die wordt gedetacheerd?

Marianne Thyssen: “In de huidige regeling mag een kostenvergoeding niet bij het loon worden gerekend als het gaat om terugbetaling van effectief gedane uitgaven, bijvoorbeeld voor de reis of het verblijf. Dat tracht men soms te omzeilen door de gedetacheerde een forfait te geven, zodat het ogenschijnlijk niet om een terugbetaling gaat. De nieuwe regels maken daar komaf mee. Als er in een wet of een algemeen verbindend verklaarde cao geen opsplitsing wordt gemaakt tussen wat forfaitair kan worden uitbetaald en wat beschouwd wordt als een terugbetaling van effectieve kosten, beschouwen we alles als kosten en mogen die niet mee worden geteld voor de berekening van het gelijke loon.”

[...]

Lees het volledige interview in het eerste nummer van Bouwnieuws 2018 die deze week in uw brievenbus ligt.
Of bekijk het magazine hier online.